کلسترول یک ماده موم مانند است که در تمام سلول ها بدن وجود دارد. این ماده به ساخت سلول ها کمک می کند و از طریق جریان خون منتقل می شود.
انواع کلسترول
HDL ← لیپوپروتئین با چگالی بالا (کلسترول خوب)
LDL← لیپوپروتئین با چگالی پایین (کلسترول بد)
عملکرد HDL
HDL به عنوان کلسترول خوب شناخته می شود چون لیپوپروتئین ها با چگالی کم، تری گلیسیرید ها و چربی های مضر را حمل کرده و به کبد می رساند.
کبد لیپوپروتئین ها را تجزیه کرده و به صفرا تبدیل میکند و به این صورت مواد مضر را از بدن خارج می سازد.
عملکرد LDL
LDL بعنوان کلسترول بد معرفی می شود زیرا مقادیر زیاد آن موجب ایجاد پلاک در عروق شده و در شریان ها رسوب می کند و ریسک سکته و بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می دهد.
آزمایش HDL
این آزمایش که به تست HDL-C نیز معروف است، برای بررسی سطح کلسترول خون تجویز می گردد و پزشکان برای تعیین میزان خطر ابتلا به بیماری قلبی از آن استفاده می کنند و در آن میزان HDL در خون بررسی می شود.
نکته: بهتر است بزرگسالان از سن ۲۰ به بالا هر ۴ سال تا ۶ سال یکبار سطح کلسترول خون خود را چک نمایند.
آزمایش کلسترول معمولا برای کدام افراد تجویز می شود؟
- افراد با فشار خون بالا
- افراد مبتلا به دیابت
- زنان بالای ۵۵ سال
- مردان بالای ۴۵ سال
- مصرف کنندگان دخانیات
- بیماران قلبی و کسانی سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند
آمادگی آزمایش HDL و LDL
- ناشتایی تا ۱۲ ساعت
- قطع برخی از داروهای مصرفی به صلاحدید پزشک
- بیمار نبودن ( در صورت بیماری یا پس از سکته قلبی و حوادث استرس زا مثل تصادف یا جراحی مقدار HDL بطور موقت کاهش می یابد)
- باردار نبودن ( برای اندازه گیری HDL باید حداقل 6 هفته از زایمان گذشته باشد)
تست های مکمل آزمایش HDL:
- LDL-C
- Cholesterol
- Triglycerides
عوامل ایجاد تداخل و نتایج کاذب در انجام تست HDL:
- که میزان کاهش HDL می دهند:
- مصرف داروهای کاهنده فشارخون
- مصرف دیورتیک ها
- که میزان HDL را افزایش می دهند:
- مصرف سیگار
- استروژن تراپی
- مصرف الکل
- داروهای آندروژنیک
- انسولین
عوامل افزایش HDL:
- بیماری های کبدی مزمن (سیروز، هپاتیت، الکلیسم)
- ورزش های سنگین یا طولانی مدت
- هایپرآلفا لیپوپروتئینمی فامیلی
عوامل کاهش HDL:
- هایپوآلفا لیپوپروتئینمی فامیلی
- نقص در Apo c-lll
- هایپوتری گلیسریدمی فامیلی
- دیابت کنترل نشده
- بیماری های کبدی
- نارسایی های کلیوی
- سندروم نفروتیک
تفسیر نتایج آزمایش HDL:
مقدار نرمال در مردان ۳۷ تا ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر
مقدار نرمال در زنان ۴۰ تا ۸۵ میلی گرم در دسی لیتر
نکته۱: مقدار HDL در افراد ورزشکار بالاتر است به همین دلیل کمتر در معرض سکته و بیماری های قلبی قرار دارند.
نکته۲: مقدار بسیار بالای HDL نیز برای افراد مضر است و باعث افزایش خطر احتمالی سکته مغزی خواهد شد.
عوامل تاثیرگذار در تفسیر نتیجه آزمایش HDL:
- سن
- جنس
- سابقه سلامتی و خطرات قلبی و عروقی
- کلسترول تام و دیگر سطوح لیپیدها
